Ülkece bizler her ne kadar önümüzdeki seçimlerin rüzgarına kapılmış olsak da her yıl on binlerce öğrencinin maruz kaldığı toplumun kronik bir stres öğesi haline gelen lise ve üniversiteye giriş sınavlarının tarihleri giderek yaklaşıyor. Sınav stresi her ne kadar tüm aileyi etkileyen bir durum gibi görünse de ağırlıklı olarak çocukların muzdarip olduğu bir durumdur. Hem sınava ruhsal ve fiziksel olarak en iyi şekilde girmek için hem de stresin azaltılması için birçok şey yapılabilir. Sizler için derlediğim bu yöntemlerden bazıları şunlardır:
Sınav tekniğine yönelik çalışmak: Sınav tekniğine yönelik çalışmak, çocukların sınav sürecinde daha rahat hissetmelerine yardımcı olabilir. Bu teknikler, soruları nasıl okuyacakları, nasıl cevaplayacakları, zamanı nasıl yönetecekleri gibi konuları kapsayabilir. Bu tarz konularda öğrenciler mutlaka öğretmenlerine danışmalılardır.
Zaman yönetimi: Çocukların sınav stresini azaltmak için zaman yönetimi konusunda başarılı olmaları gerekir. Sınav öncesi çalışma sürecinde zaman yönetimi konusunda pratik yapmak, sınav gününde daha iyi bir performans göstermelerine yardımcı olabilir. Bugünden başlayarak sınava hangi saatte girilecekse o saatte uyanıp mümkünse her gün deneme çözmek olası ''şok'' etkilerini ciddi oranda azaltır ve sınavı bir canavardan bir rutine dönüştürebilir.
Planlama yapmak: Sınav öncesi hazırlık sürecinde planlama yapmak, sınavın yönetimi konusunda çocukların kendilerini daha iyi hissetmelerine yardımcı olabilir. Bu planlama, çalışma saatlerinin belirlenmesi, sınav gününe hazırlık yapılması, beslenme planının oluşturulması gibi konularda olabilir.
Düzenli egzersiz yapmak: Düzenli egzersiz yapmak, çocukların stres seviyesini azaltmalarına yardımcı olabilir. Egzersiz, vücuttaki endorfin hormonlarının salınımını artırarak, çocukların sınav öncesinde daha iyi hissetmelerine yardımcı olabilir. Özellikle sabah saatlerinde yapılan hafif sporlar kişinin zindeliğini de arttırarak daha berrak bir zihinle sınava girmelerine yardımcı olacaktır. Özellikle son 1 aylık süreçte ağır sporları fiziksel bir sakatlık yaşanmaması adına önermediğimizi de belirtmek isterim.
Beslenme düzenine dikkat etmek: Çocukların sınav stresini azaltmak için beslenme düzenine dikkat etmeleri gerekir. Sağlıklı bir beslenme düzeni, vücudun ihtiyacı olan enerjiyi sağlayarak, çocukların sınav öncesinde daha rahat hissetmelerine yardımcı olabilir.
Meditasyon veya yoga yapmak: Meditasyon veya yoga gibi teknikler, çocukların sınav stresini azaltmalarına yardımcı olabilir. Bu teknikler, zihni sakinleştirerek, çocukların stres seviyesini azaltabilir. Meditasyon tekniklerinin gözünüzü korkutmasına veya ön yargılarınızı tetiklemesine izin vermeyin. Çok basit bir nefes alma egzersizi bile doğru şekilde öğrenildiğinde sizlere tahmin edebileceğinizin çok daha ötesinde fayda sağlayacaktır.
Destek almak: Çocuklar sınav stresi ile başa çıkmak için ailelerinden, öğretmenlerinden, arkadaşlarından, spor hocalarından, diyetisyenlerden ve ruh sağlığı uzmanlarından destek alabilirler. Bu destek, çocukların sınav sürecinde daha iyi hissetmelerine yardımcı olmakla beraber maksimum kapasitelerine daha da yaklaşmalarını sağlayabilir.
Bu süreç ve sonrasında ailelere düşen temel görev ise sınav sonuçlarından bağımsız olarak, koşulsuz şartsız sevgi ve güveni sağlayabilmektir.
Tüm gençlere şimdiden bol şans dilerim!
Psikolog Barış Doğa GÖKÇEN
Doğade Psikoloji Danışmanlık Merkez
