Deprem Gerçeği ve Alınması Gereken Dersler

Acının tarifi yok. Yıllar geçse de hafızalardan silinmeyen, yüreklere kazınan bir acı… Bir gecede yüzlerce, binlerce insanın yaşamını yitirdiği, milyonların yasa büründüğü o felaketin izleri hâlâ taze. Türkiye, deprem gerçeğiyle bir kez daha yüzleştiğinde, sormamız gereken en önemli soru şu: Gerekli önlemleri alıyor muyuz?

Deprem, sadece yerin altındaki hareketlerin değil, ihmallerin, denetimsizliğin ve yanlış yapılaşmanın da bir sonucu. Santorini’deki yanardağ riski nedeniyle hükümetin hızla tahliye planları yaptığı bir dönemde, bizler de kendi ülkemizde deprem konusunda yeterince önlem alabiliyor muyuz? Birey olarak bilinçlenme, devlet olarak düzenlemeler ve yerel yönetimler olarak alınan tedbirler yeterli mi?

Depreme Ne Kadar Hazırız?

Son yıllarda yapılan çalışmalar, özellikle TOKİ tarafından inşa edilen deprem konutlarıyla, yeni yönetmeliklere uygun binaların yapılmasıyla dikkat çekiyor. Ancak mesele yalnızca bina dikmek değil; kullanılan malzemenin kalitesi, işçiliğin titizliği, yapıların gerçekten sağlam olup olmadığıdır. Her büyük felaketin ardından “Artık daha bilinçliyiz” desek de, denetimlerin ne kadar sıkı yapıldığını, müteahhitlerin sorumluluklarını ne kadar yerine getirdiğini sorgulamak zorundayız.

Devletin sunduğu toplanma merkezleri, afet sonrası destek mekanizmaları, arama kurtarma ekiplerinin organizasyonu ne kadar yeterli? Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da vurguladığı gibi, bu mesele siyasetin ötesinde, millet olarak birlik olmamız gereken bir konu. Ancak, yalnızca birlik olmak yetmez; sahada gerçek çözümler üretmek, bilimsel çalışmalar ışığında hareket etmek, altyapıyı güçlendirmek gerekir.

Yerel Yönetimler ve Afet Planları

Afet yönetimi sadece merkezi hükümetin değil, aynı zamanda yerel yönetimlerin de sorumluluğunda. Büyükşehir belediyelerinin, ilçe yönetimlerinin, AFAD’ın ve diğer ilgili kurumların koordineli çalışması, kriz anında kaosu önlemenin tek yoludur. Ancak şu soruyu sormadan geçemeyiz: Mevcut toplanma alanları gerçekten hazır mı? İhtiyaç sahiplerine yönelik destekler ne kadar hızlı sağlanabiliyor?

Bugün büyük şehirlerde dev gökdelenler inşa edilirken, kaç bina gerçekten deprem yönetmeliğine uygun? Kaç kişi yaşadığı binanın güvenli olup olmadığını biliyor? Kaç kişi deprem anında nasıl hareket etmesi gerektiğini öğrenmiş durumda?

Acının Hafiflemesi İçin Önlem Almak Şart

Acıyı yalnızca anmak, sosyal medyada paylaşımlar yapmak, deprem yıldönümlerinde birkaç cümleyle hatırlamak yeterli değil. Gerçek sosyal sorumluluk projeleri üretmek, eğitim çalışmaları yapmak, binaları sadece yapmakla kalmayıp sürekli denetlemek, vatandaşları bilinçlendirmek gerekiyor.

Deprem bir doğa olayıdır ama felaket olmaktan çıkarmak bizim elimizde. Unutmayalım ki, bir sonraki büyük deprem sadece bir zaman meselesi. Önlem almak mı, yoksa yine gözyaşı dökmek mi? Karar bizim.